Koffie, crisis, zingeving en beleving

Wijnkenner? Grote kans dat u lid bent van een wijnclub, een paar boeken over wijn op de boekenplank staan en uw vakantie in Frankrijk steevast een bezoek aan een cave bevat. Het verhaal achter de wijn is interessant, brengt emotie met zich mee, wijn proeven is een beleving.

En koffie? Wat is daar mee aan de hand?
In het land van trend-analyse, spieden naar kansen en profiteren van de crisis is het een goed gebruik om trends te combineren en daarmee nieuwe fundamentele stromingen te ontdekken. Vandaag een korte beschouwing over de manier waarop koffie-gebruik een indicator is van een nieuw soort economie.

Veel cijfermateriaal laat zien dat de koffie consumptie in Nederland nog steeds toeneemt. George Cloony-effect? Of is het meer? Laten we eens gaan combineren met de crisis, zingeving en beleving.
Crisis, uit eten? Kost meer dan een lekker luxe koffie. Dus, wat doet u? Samen met vrienden en vriendinnen bezoekt u Starbucks, de CoffeeCompany of het Douwe-Egberts café. Das goedkoper, het is immers crisis. Koffie? Geen wijn? Kent u horeca-gelegenheden waar we met zn allen gezellig aan de wijn zitten, overdag, met een cupcake en collega's?
Zingeving? Altijd maar werken en jagen op euro's? Of werken aan sociale contacten, praten over je gezin, wat de zin van het leven is, hoe we onze wereld aan anderen willen achterlaten en andere gedachten met een welhaast filosofische inslag. Een bak koffie heeft de kracht om ons op die manier bij elkaar te brengen. Crisis? Die vergeten we bij een bak koffie.

Beleving? Naar de Efteling? Weekendje weg? Veel te duur, crisis. Samen naar de stad, waar de contouren van de stad van 2040 zichtbaar worden. Bron van creativiteit, waar lege winkelpanden omgebouwd zijn naar creativiteits-plaatsen, educatieshops, muziek-oefen-lokalen, ontmoetingsruimten, ZZP-kantoortjes, woningen en gemeente-loketten. Afgewisseld met Starbucks, de CoffeeCompany of het Douwe-Egberts café.
Het nieuwe werken, kinderopvang en Wifi bieden nieuwe werkplekken. Vandaag klap ik mn laptop open bij Starbucks en ga ik om 17.00 nog een een uurtje schilderen in de educatieshop. Oh ja, ik ben lid van de koffie-club. Eén keer per maand hebben we een koffie-proef avond. De wijnclub? Daar ben ik ook lid van.

In de nieuwe economie wordt de stad steeds meer een multi-centrum, meer dan alleen een koop-goot. Drinken we samen koffie, praten over de toekomst. Werken we op andere plekken dan kantoor. Halen de kinderen op, want de kinderopvang ligt naast het ZZP-kantoor en ontmoeten we aan het eind van de dag vrienden, met hun kinderen in de nieuwe belevings-coffee-shop. Waar ruimtes zijn waar kinderen huiswerk kunnen maken. Pap? Kun je me even afvragen?

Ik twijfel, dus ik besta!

Niets is zeker. Hoe zit dat? Hoe kan dat gebeuren? Is dat echt zo? Wat kunnen we doen? Twijfelvragen. Het begin van zekerheid. Sleutel tot continuïteit en winst.

De wetenschap heeft ons veel opgeleverd. Fundamenteel onderzoek helpt ons met het ontwikkelen van nieuwe medicijnen. Uitvindingen en innovaties helpen ons om raketten naar de maan te schieten. De wetenschap helpt ons vooruit door probleemstellingen te formuleren, twijfel te zaaien en vanuit die positie een nieuwe waarheid op te bouwen. Door deze twijfel te onderzoeken is er vooruitgang.

Jan Terlouw, oud-politicus en schrijver, stelt in een interview in Elsevier (december 2012) dat 'als mensen iets zeker weten, het einde dialoog is', 'Er niet meer valt te praten' en 'Als wetenschapper heb ik geleerd dat twijfel de grootste vriend van de wetenschap is. Altijd weer blijven zoeken naar de verfijning van de waarheid'.

Daarom noemen wij onze dienst De strategische dialoog. Als management consultant, werkzaam bij QNH, zoek ik met onze klanten naar de verfijning van de waarheid, naar het vergroten van de wendbaarheid van de onderneming, naar de essentie van het succes en manieren om de waarheid, met al haar kansen en bedreigingen, aan te wenden om de continuïteit van een onderneming te garanderen.
De twijfel is daarbij onze grootste vriend, die zorgt dat we blijven nadenken en onderzoeken. En we voorkomen verlamming door onderzoeksresulaten om te zetten in acties. Met ons koffertje methoden en technieken zetten wij de dialoog om in acties, van strategie naar jaarplan, dat is het devies.

Strategie is botheid - Lang leve Nederland?

Strategie, een vakgebied met bedrijfskundige inslag. Maar, volgens mij, veel meer het vakgebied van sociologie. Immers, bedrijven, organisaties, instituten, politieke partijen e.d. bestaan uit groepen mensen, en daar houdt de sociologie zich mee bezig. Reden dat ik de zienswijze van Herman Vuijsje (socioloog) in een artikel in het NRC van afgelopen zaterdag (15 december 2012) kort de revu wil laten passeren.

Vuijsjes beschouwt het anti-hierarchische sentiment op de nederlandse werkvloer. Hij memomeert het beeld dat in boekjes als Dealing with the Dutch wordt geschetst. Hij zoomt echter verder in op onze gedrag op de werkvloer en komt tot verrassende conclusies. In de praktijk blijken nederlanders niet zo bot te zijn als we wel eens denken. Talloze sociologische experimenten, ook van buitenlandse onderzoekers, tonen aan dat we steeds te maken hebben met een conformistische onderstroom.

Het is die onderstroom die ik verantwoordelijk acht voor het veelvuldig mislukken van verandertrajecten, welke voortkomen uit de strategie van organisaties. Veranderen vergt namelijk kritisch vermogen en scherpte op de uitgezette koers. En daar komt sociologie om de hoek kijken. Veel mensen conformeren zich namelijk aan de meerderheid in een groep, zelfs als de opvatting van die meerderheid evident onjuist is.
Voeg dit bij de toenemende onzekerheid over de vaste baan, met goede arbeidsvoorwaarden, het oprukkende model van CEO-achtige leiding, waarbij tegenspraak niet altijd wordt gewaardeerd en ziedaar, de basis voor een afkalvende continuiteit van de organisatie is gelegd. Want dat is het doel van strategie, streven naar continuïteit.

Ergo, koester de kritische medewerker, stel u zelf, als manager continu de vraag 'zitten we op het juiste spoor?' en, vooral (!), 'is die opmerking van die kritische collega waar of onwaar?'. Want dit gratis advies, deze uitdaging op de inhoud en het proces helpt om de juiste koers vast te houden. En dat is èèn van de essenties van strategie.
Wordt geen zonnekoning, zorg voor een veilige omgeving, wees niet eigenwijs, bestraf conformisme, huur een socioloog in en roep dan 'lang leve de botheid'. En weet dat Nederlanders op het werk helemaal niet bot zijn.

Weg met het gemeentehuis!

Gemeentelijke herindelingen. Innovatie in bestuursland. Eindelijk. Hoewel Strategiewerkt.nl niet politiek actief is, hebben we wel oog voor innovaties in de structuur van de overheid. Getriggerd door een interview met burgemeester Paul Depla, van de gemeente Heerlen, over een mogelijke herindeling in de regio Parkstad, stuitte ik op een interview met minister Plasterk over de nieuwe gemeente Molenwaard.

Daar zijn een aantal kernen samengevoegd, is er geen nieuw gemeentehuis, maar zijn er flexplekken op diverse lokaties en wordt (bv.) het paspoort thuis bezorgd. De nieuwe burgemeester geeft aan dat er wel een visie is op de nieuwe gemeente, maar dat de weg er naar toe een ontdekkingstocht zal zijn. Met maximaal aandacht voor het contact met de burger.

De mooiste innovatieve gedachte, principe, dat in het verslag van Radio 1 (maandag 10 december, 17.50 uur) over deze herindeling aan bod komt is van minister Plasterk. Hij stelt dat identificatie met de directe leefomgeving leidraad moet zijn. Mensen zijn ergens in een kern of leefgemeenschap geboren, hebben er gespeeld, wonen er, de kinderen gaan wellicht naar dezelfde kern naar school en leven in die realiteit. Zolang die realiteit in orde is maakt het niks uit waar het bestuur gevestigd is.
Knip dus bestuur en identificatie van elkaar los.

Wellicht een mooi handvat voor burgemeester Depla van Heerlen om de gevestigde denkwijze bij de overige bestuurders te beïnvloeden. Herkenbaarheid, identiteit, leefbaarheid en trots zijn drijfveren voor mensen op lokaal niveau. Thuis, op het werk, in de vereniging en de regio. Zo is herindeling geen politieke kwestie meer, maar een voorbeeld van innovatief denken, een nieuwe uitvinding dus!

Onthechting als innovatie

Niet bezit maar de toegang tot. Dat is de toekomst.
Hoe de praktijk uit de ene sector kan worden toegepast in andere sectoren.

We schreven er als een over. Over de manier waarop toegang tot hulpmiddelen belangrijker is dan het bezit er van. U kent het zelf wel. Niet een waterput in de tuin, maar een kraan die water levert. Niet een kolenkit in de schuur, maar een gasleiding die gas levert. In beide gevallen vindt u dat heel gewoon.

De waterleidingmaatschappij en de GasUnie (of uw energie leverancier) staan in
voor de levering. U schat hun betrokkenheid hoog in. Weet dat de overheid in de marge meekijkt en draait iedere avond de thermostaat een graadje hoger. In dat zelfde rijtje staat al sinds een aantal jaren de opslag van uw mail en foto's. Niet meer op de pc of laptop maar netjes in de Cloud. Op een harde schijf in Timboekto. Bij Google, Skydrive of dropbox. U slaapt rustig en mocht het huis afbranden dan is er niks aan de hand.

Hoeveel anders is het bij andere bezittingen. Uw auto koopt u, poets hem netjes en moet em na jaren weer verkopen. Uw meubels, zelf gekocht, belanden op de stortplaats. Boeken, soms nog via de bibliotheek, belanden bij het oud papier. Het kan ook anders. Gaat je TV kapot dat wordt hij gerepareerd. Boek uit? Je krijgt een ander boek, zoals dat al bij de bibliotheek het geval is. Je koopt dus niet een product maar een dienst. Je raakt onthecht van bezit en denkt alleen nog maar in termen van gebruik en niet verbruik. Je koopt gaten in de muur, niet een boormachine. Je huurt lage temperaturen en niet een koelkast.

Wat als we al die spullen inderdaad gaan lenen? Er een soort van statiegeld op betalen, betalen voor de werking en toegang en de fabrikanten verantwoordelijk houden om de goederen weer in te nemen of te repareren.
Europarlementarier Judit Merkies stelt in een interview in de Volkskrant (11 december 2012) dat dit wel eens het antwoord zou kunnen zijn op het grondstoffentekort.

Aan de hand van vele voorbeelden laat ze zien hoe de voordelen opwegen tegen de, ogenschijnlijke, nadelen. Een mooi voorbeeld van een ander denk- en gedragspatroon.
En goed om te zien hoe voorbeelden uit de ene bedrijfstak, energie, water en ict een inspiratie vormen voor andere bedrijfstakken. Dat hoort ook innovatie! Kijken naar anderen en voorbeelden volgen.

Een cadeaubon die milieuvriendelijk is, opvalt en je identiteit versterkt.

En nog een lijstje van Porter in toegepaste vorm als bonus!

Gisteravond kregen we van een stel vrienden een aantal cadeaubonnen van "De Lappemanj" in Heerlen. Een leuk, klein winkeltje met een keur aan houten speelgoed.

De cadeaubonnen an sich zijn al de moeite waard. Waarom? Het zijn houten "kaartjes" waar de naam, gegevens van de winkel en een bedrag op staat. Verder niets. Geen uiterlijke datum, geen naam van de ontvanger of andere zaken die we normaliter gewend zijn op cadeaubonnen.

Erg slim wat mij betreft, want ze zijn dus "oneindig" recyclebaar (milieuvriendelijk), ze vallen op door hun materiaal en ze dragen bij aan de identiteit van de zaak door van hout te zijn en ze daarmee dezelfde uitstraling te hebben als de winkel. Buiten dat is het niet aangeven van een uiterlijke datum op een cadeaubon voor mij ook een stukje klantvriendelijkheid.

Zo zie je maar dat het versterken van je identiteit vaak in hele kleine dingen kan zitten die in dit geval ook nog eens bijdragen aan MVO én klantvriendelijk zijn.

Bovenstaand voorbeeld is natuurlijk slechts een klein deeltje van een organisatie.
Omdat we de 5 krachten van Porter op alle organisaties kunnen loslaten zal ik dat bij dezen ook doen voor een "simpel" winkeltje in houten speelgoed.

1. De macht van leveranciers - er zijn vele fabrikanten en leveranciers voor houten speelgoed. De macht van de leveranciers is dus gering en niet bedreigend.
2. De macht van afnemers - er is een grote groep (potentiële) afnemers, namelijk iedereen die in de markt is voor speelgoed. De emotionele band (wie heeft er vroeger niet met houten speelgoed gespeeld?) en de indruk van kwaliteit (robuust materiaal, duurzaam) maakt dat de prijzen niet erg onder druk staan. Klanten zijn bereid te betalen.
3. De mate waarin substituten en complementaire goederen verkrijgbaar zijn - de speelgoedmarkt is erg groot. Er zijn leg(i)o alternatieven te verzinnen voor houten speelgoed. Loop maar eens een willekeurige speelgoedwinkel binnen. Alle speelgoed zou per definitie een substituut kunnen zijn, maar ook tablets (al dan niet speciaal voor kinderen) zijn dat.
4. De dreiging van nieuwe toetreders tot de markt - Nieuwe toetreders in de zin van traditionele winkels met houten speelgoed zijn niet in hele grote getale aanwezig of in opkomst. Bovendien heeft "De Lappemanj" grote bekendheid en een goede reputatie. Wel komen er steeds meer webshops waarbij de consument vanuit de luie stoel kan bestellen. Dit is een gevaar, maar hier kan op ingespeeld worden door het gevoel van houten speelgoed te benadrukken en de winkel nog meer als beleving neer te zetten. Een eigen webshop is ook een optie, al druist dit wellicht in tegen het bedrijfs-dna. Er is nu namelijk "niet eens" een website. .
5. De interne concurrentie van spelers op de markt - In de markt waarin "De Lappemanj" actief is, is van een hevige interne concurrentie geen sprake. Men heeft allemaal een vaste klantenkring. De strijd om nieuwe klanten is behoorlijk vriendelijk en past daarmee bij de uitstraling van de geleverde goederen. Verwacht in deze markt geen harde marketingacties of "concurrentievermorzelende" tactieken.

Managershand - tips van Porter

Als Master-trainer wil ik wel even wijzen op de pink-houding.
In zie in onderstaande foto een rechte pink.
Beter, om het argument kracht bij te zetten, is het om de pink op een bolle wijze te positioneren.

Als we daar niet strak aan vast houden verliezen we ons gold-label.
En das natuurlijk funest voor onze reliability.
En daarmee onze positie in de markt.

Laat ik, volledigheidshalve, nog eens even de 5 krachten op 'n rijtje zetten.
1. De macht van leveranciers - zoals jullie weten is er maar 1 wereldwijd label voor handtrainingen. En daar zijn we van afhankelijk (zie mijn eerdere opmerking over ons gold-label).
2. De macht van afnemers - de tarieven voor trainingen staan onder druk. Gelukkig ziet de markt in dat de managers-hand significant concurrentievoordeel oplevert. Daarmee kunnen we voorkomen dat we in een tarievenslag terecht komen.
3. De mate waarin substituten en complementaire goederen verkrijgbaar zijn - sinds kort worden er ook voet-houdings-trainingen verkocht. Een geluk dat dit alleen in zuidelijke landen (immers, meer teenslippers) succesvol in de markt wordt gezet.
4. De dreiging van nieuwe toetreders tot de markt - Ook hier is aandacht vereist. We hebben een paar start-ups direct kunnen overnemen en dankzij onze juristen een aantal toetreders onderuit kunnen halen.
5. De interne concurrentie van spelers op de markt - Tot op heden hebben we daar geen last van. Zolang we nieuwe toetreders kunnen vermorzelen is er niks aan de hand.

Dus. Doe recht aan ons credo "Meer mans met de managershand"
Op naar 2013.

Groet
Dr.Ir. Pinkeltje MBA
CEO De zesde vinger

ReAuthored

Hoe de ideeën van een Amerikaans gezin werden vertaald in een bedrijfsmatige, innovatieve oplossing.

Enige tijd geleden kwam ik op internet een heel bijzondere case tegen voor tablets. Het bedrijf ReAuthored maakt op maat schitterende tabletcases uit echte boeken. Zowel het innovatieve product als ook het verhaal achter het bedrijf is de moeite waard.

ReAuthored werd in april 2011 opgericht door een getrouwd stel dat bij al jaren bij hetzelfde bedrijf werkten. Totdat ze er beiden genoeg van hadden. Ze wilden niet meer meegesleurd worden in de 'corporate culture', maar waren vastbesloten om hun eigen ideeën en dromen te verwezenlijken.

Ironisch genoeg ontstond het idee voor hun bedrijf op hun werk. Een collega had een zelfgemaakt cadeau gemaakt voor zijn vriendin: in een boek had hij met een mes de binnenkant weggesneden zodat er precies voldoende ruimte ontstond om een tablet in te leggen. Dit zou de basis worden voor hun inmiddels succesvolle onderneming.

Out-of-the-box denken hoeft niet moeilijk te zijn. Belangrijk is dat je je eigen ideeën en dromen kan verwezenlijken in realistische doelen. Hun product is eenvoudig, praktisch en positioneert een mooie niche binnen de markt voor tablet-cases. 

Ook dit is een schitterend voorbeeld van innovatie; het pragmatisch geheel van menselijke handelingen gericht op vernieuwing van (bestaande) producten.

Bron: www.reauthored.com 

De vraag als strategie-instrument

"Ik weet het zeker!" Of, nog krachtiger, "Zo gaan we het doen!". Uitingen van doortastendheid, krachtig leiderschap of ..... ? Hoe een vragende houding wellicht leidt tot een betere strategie.

Regelmatig sla ik mijn boekenkast na op onderwerpen, nodig om mijn klanten verder te helpen. Gisteren bladerde ik door het boek 'Michael Porter; de essentie van competitie en strategie' (auteur: Joan Magretta) en stond een tijdje stil bij de vraag 'Wat betekent het om een duidelijke competitieve positie in te nemen?' Het eerste antwoord daarop is, zoals Porter het stelt, the unique value proposition. En één van de eerste stappen van strategie is dus het antwoord op deze vraag te zoeken.

Getriggerd door deze essentie, namelijk de kracht van vragen, stuitte ik op een tweetal blogs waarin de kracht van vragen in relatie met strategie, ook werd aangehaald. Dat wil ik met u delen, om zo voordeel voor uw organisatie, divisie, afdeling of team te behalen.

Rob Manders gaat in één van zijn blog-posts in op de kracht van vragen in het verkooproces. Hij stelt (ik citeer) "Focus, in plaats van het stellen van vragen over problemen, pijn, of uitdagingen, op dromen, hoop en aspiraties van uw klant. Krijg hem of haar zover om verbinding te maken met hoe het leven zou zijn als en wanneer hij of zij zaken zou doen met u. “Hoe zou mijn product u kunnen helpen om úw doel te bereiken? Hoe zou onze software úw productiviteit kunnen verhogen, úw efficiëntie, úw winst? Wat gaat u doen met de extra cashflow, tijd of gemoedsrust die ik ú kan bezorgen?”

Oftewel, volgens Strategiewerkt.nl, vraag wat de unieke propositie is. Krijgt een verkoper onduidelijke of afwijzende antwoorden, of ketsen verkopen af dan is dan een gratis advies over uw strategie.

Bernard Mar wijst in zijn artikel op de houding bij Google. Hoe daar met vragen wordt omgegaan. Hij zegt "Google’s executive chairman Eric Schmidt says: “We run the company by questions, not by answers. So in the strategy process we've so far formulated 30 questions that we have to answer […]. You ask it as a question, rather than a pithy answer, and that stimulates conversation. Out of the conversation comes innovation. Innovation is not something that I just wake up one day and say 'I want to innovate.' I think you get a better innovative culture if you ask it as a question.”

En dat is precies wat wij doen met onze dienst De strategische dialoog. Vragen stellen, onderzoeken, toetsen, mijmeren en antwoorden vinden. Om zo uw unieke positie in de markt te bepalen en bij te dragen aan uw winstgevendheid.

Dialoog en utilitarisme als basis voor winst

Het betwisten van macht, verschillende waarheden en het onderzoeken van ieders bijdrage aan het algemene nut zijn enkele kernpunten van het Utilitarisme. De meest bekendste filosoof John Stuart Mills (Publicatie Utilitarianism (1861)) heeft het utilitarisme pas echt op de kaart gezet.

En ook heden ten dage bepaalt het utilitarisme in vele opzichten ons leven. Denk maar eens aan politieke partijen, die ieder op zich, denken dat zij de waarheid in pacht hebben inzake het algemene nut, "Wij weten wat goed is voor ons land".

Onze dienst 'De strategisch dialoog' maakt deels gebruik van zienswijzen van het utilitarisme. Omdat wij, samen met onze klanten, continu op zoek gaan naar vernieuwing en verandering, stellen we de bestaande situatie ter discussie. Door vragen te stellen, te zoeken naar de best mogelijke oplossing (= het algemene nut), de meest waarschijnlijke waarheid te ontdekken en dat alles in een sfeer van gelijkheid (dus niet op basis van macht en hiërarchie) komen we tot verrassende oplossingen.

Oplossingen die bijdragen aan winst voor de onderneming. Zo passen wij succesvol bedrijfskundige en filosofische inzichten en principes toe tijdens de strategische dialoog.
Welke principes gebruikt u om de winst van uw onderneming te garanderen? Sla het boek filosofie voor beginners. er eens op na. Winst gegarandeerd.