De mythe van beheersbaarheid

Weet Rutte meer dan wij weten, was het een spel of denkt de politiek toch nog ouderwets? Feit is dat de politiek in een paar dagen iets kon beslissen waar 7 weken vergaderen, en al jaren modderen, aan vooraf was gegaan. Regeringen timmeren aan het begin van een regeerperiode alles dicht en gaan dan de plannen, gegoten in beton, uitvoeren. Een verkeerde benadering volgens ons. En niet meer van deze tijd. Kiezersbedrog? Nee hoor, kiezers weten heel goed dat gewijzigde omstandigheden aanpassingen vergen.

En zo prediken wij aanpassingsvermogen ook bij organisaties die wij vooruit helpen door het lerend vermogen te ontwikkelen. Inspiratie daarbij putten we (o.a.) uit een aantal stellingen van Rietveld en Klinkenberg (De knikkers en het spel - Ondernemerschap voor managers).
Zij geven aan dat we beheersing als sturingsinstrument moeten loslaten. De wereld is te complex, onbeheersbaar en onvoorspelbaar. Zij putten inspiratie uit de biologie, die aantoont dat ecologische systemen het vermogen hebben tot zelforganisatie en aanpassing. Ook zonder centrale sturing. Verder gaan zij in op de fictie van de ene Waarheid en hoe het vermijden daarvan de organisatieblindheid kan voorkomen. Gelijkertijd pleiten zij voor het inrichten van een aantal mechanismen die aanpassing aan de omgeving mogelijk maakt.

Wellicht kunnen de tweede kamer, de regering, de politieke partijen, een werkwijze ontwikkelen die oud denken loslaat en overgaat tot een flexibele besluitvorming die recht doet aan het tempo van veranderingen. Waarbij wel een rode draad en eindpunt voor ogen staat, maar de weg ernaartoe kan varieeren. Dus geen regeerakkoorden, maar doelen op hoofdlijnen. Doelen die als inspiratiebron kunnen fungeren.